मंगलमा पानी, जमीन मुनि ताल

२९ साउन, काठमाडौं। नासा मिसनबाट प्राप्त डाटाले मंगल ग्रहको सतह मुनि गहिरो पानीको भूमिगत भण्डारको प्रमाण फेला परेको छ ।

नयाँ अनुसन्धानपछि नासाका वैज्ञानिकहरूको टोलीले ग्रहको सतहमा महासागर रहेको अनुमान गरिएको छ । मंगल ग्रहको क्रस्टको बीचमा रहेको चट्टानको सानो दरार र छिद्र अध्ययन गर्दा पर्याप्त पानी रहेको अनुमान गरिएको छ । मंगलग्रहको जमीन मुनिको पानी भण्डार १ माइल (१.६ किलोमिटर) क्षेत्रफलको अध्ययनले देखाएको छ।

सो तथ्यांक नासाको इनसाइट ल्यान्डरबाट आएको हो, जसले २०१८ देखि २०२२ सम्म मंगल ग्रहको भित्री भाग अध्ययन गर्न सिस्मोमिटर प्रयोग गरेको थियो ।

‘मंगल ग्रहको अन्वेषण गर्ने भविष्यका अन्तरिक्ष यात्रीहरूले पानीमा पहुँच गर्ने प्रयास गरेमा धेरै चुनौतीहरूको सामना गर्नेछ । किनभने यो सतह मुनि ७ र १२ माइल ‍(११.५ र २० किलोमिटर) को बीचमा अवस्थित रहेको नेशनल जर्नल प्रोसिडिङ्समा सोमबार प्रकाशित अध्ययनमा उल्लेख गरिएको छ ।

तर खोजले मंगल ग्रहको भौगोलिक इतिहासको बारेमा नयाँ विवरणहरू उजागर गरेको छ र रातो ग्रहमा जीवनको खोजी गर्न नयाँ सुझाव दिएको छ ।

‘जलवायु, सतह र भित्री भागको विकास बुझ्नको लागि मंगल ग्रहको पानी चक्र बुझ्न महत्त्वपूर्ण छ,’ अध्ययनका प्रमुख लेखक वासन राइट, सहायक प्राध्यापक र क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालयका भूभौतिकशास्त्री, स्यान डिएगोको स्क्रिप्स इन्स्टिच्युसन अफ ओशनोग्राफीले एक विज्ञप्तिमा भने, ‘एक उपयोगी शुरूआत विन्दु भनेको पानी कहाँ छ र कति छ भनेर पहिचान गर्नु हो ।’

मंगल ग्रहको ध्रुवमा पानी जमेको र वायुमण्डलमा वाष्पको प्रमाण भए पनि ग्रहमा तरल पानी भेटिएको यो पहिलो पटक हो ।